اثر کتاب های مخصوص شیرخواران برتکامل

کارشناسان بر این باورند که آشنایی کودک با کتاب از ابتدای زندگی نقش به سزایی در علاقمندی وی در آینده به امرکتابخوانی و همچنین در پیشرفت مسیر تکاملی وی دارد. از آنجا که هر کودکی سلیقه و علاقه ی خاص خودش را دارد، وظیفه والدین است که این علایق را بیابند و آنها را پرورش دهند. دکترکاترین آیو مدیر انجمن بین المللی کتابخوانی می گوید: (( علاقمند ساختن فرزندان  به کتابخوانی  بزرگترین هدیه ای است که والدین به آنها می دهند.))

تولد تا 12 ماهگی

والدین در حالی که فرزند را در آغوش گرفته، تصاویر کتاب را به او نشان داده و با آرامش او را در کتاب خواندن شرکت دهند. جان اسکیزکا نویسنده مطرح کتاب کودک می گوید: (( والدین می توانند دفتر تلفن را برای فرزندشان بخوانند و ببینند که او تا چه اندازه خوشحال می شود چون تمام توجه والدین به اوست.))

جیم تری لیز، نویسنده مشهور نیز می گوید: پدر و مادرها معمولاً با سرعت  و عجله  برای فرزندانشان کتاب می خوانند. 

در صورتی که هر کلمه را آهسته تلفظ کرده و بین جملات مکث کوتاهی نمایند، این کار به تنظیم سرعت خواندن کتاب کمک کرده و باعث می شود تا کودکان زمان کافی برای درک داستان داشته باشند که این امر به نوبه ی خود قدرت تخیل آنها را بر می انگیزد و توجه آنان را به کتاب جلب می نماید. اگر والدین راوی داستان شوند و با نام بردن اشیایی که در اطراف وجود دارد و توضیح کاری که انجام شود (( دارم اسباب بازی هایت را جمع می کنم.)) به فرزند کمک می کنند تا کلمات را به اشیاء مرتبط نماید.

وقتی والدین به کلام خود ریتم و آهنگ بدهند، همراه با خواندن داستان دست بزنند یا ضرب بگیرند علاقه و احساس ذاتی کودک نسبت به ضرب آهنگ را تقویت می کنند. پس کتاب هایی را انتخاب کنند که ریتم شعر دارند تا از کتاب خاطره ای خوش در ذهن شیرخواران باقی بماند. در هنگام کتاب خواندن برای شیرخوار با اوقایم باشک بازی کنند. برای آن که کودک از حال یکنواخت خواندن کتاب خسته نشود، خواندن داستان با بازی همراه شود. او را بر روي صندلی  بنشانند و روبروی او بنشینند، و هنگام خواندن، کتاب را جلوی صورت خود بالا و پایین برده و لبخند بزنند.

به گفته پام آلین، بنیانگذار زندگی روشن: (( با این کار کودک هیجان والدین را می بیند و تجربه خواندن، برایش لذت بخش تر می شود.))

به طور خلاصه تا سن 1 سالگی، والدین  در جستجوی این موارد باشند:

داستان ها را بارها برای کودک بخوانند. تکرار داستان های جالب و مورد علاقه کودک، حس جسارت و اعتماد به نفس  او را بیشتر می کند، علاوه بر این با هر بار خواند، کودک چیزهای بیشتری از داستان می آموزد. کتاب هایی انتخاب شود که جنس مقاوم در عین حال نرمی داشته باشد چون کودکان در این سن همه چیز را به دهان می برند و این امر طبیعی است، همچنین می تواند کتاب پلاستیکی و ضد آبی را برای حمام کودک انتخاب کرد. کتاب ها بدون نوشته باشند و یا کلمات کمی داشته باشند، کتاب هایی که دارای تصاویر روشن و واضحی از اشیای آشنا مثل توپ، بطری و تصاویری از سایر کودکان هستند یا کتبی که از رنگ های شفاف و متضاد در آنها استفاده شده در این سن برای کودکان مناسب تر است زیرا قوه بینایی آنها در حال تکامل است.

1 تا 2 سالگی

زمانی که شیرخوار راه می افتد، به همه جا سرک می کشد و همه چیز را امتحان می کند. کیم داونپورت می گوید: (( کتاب داستان های کودک نوپایتان را در همه جای خانه، حتی در آشپزخانه بگذارید تا او بتواند هر موقع که خواست آنها را ورق بزند و نگاه کند و بعد هر موقع که وقت داشتید زمانی را به خواندن این کتاب ها برای فرزندتان اختصاص دهید.))

کنترل اوضاع به عهده شیرخوار گذاشته شود. کتابی را از کتابخانه برداشته، در دست گرفته و ورق زده شود، کتاب را بسته و در قفسه سر جایش گذاشته شود، سپس دقت شود که آیا او نیز می تواند همین کارها را انجام دهد یا نه؟...

والدین شادی و هیجان خود را به او نشان دهند. صداهای خنده دار و صدای حیوانات را تقلید کنند. بازی و نمایش، کودک را نسبت به داستان علاقه مند ساخته و هیجان زده می کند. داستان هایی در ارتباط با کارهای روزمره¬ای که انجام می دهد، برایش خوانده شود. مثلاً وقتی در حال لباس پوشیدن، کتابی در این باره برایش خوانده شود. از او پرسیده شود: (( این داره چی می پوشه؟)) یا (( تو هم امروز می خواهی لباس آبی ات را بپوشی؟)) داستان بازسازی شود.

 مثلاً مطابق داستان کتاب، با کمک او و با استفاده از مکعب های خانه سازی، شهری خیالی برای او ساخته یا ازو خواسته شود تا خانه ای برای شخصیت های داستان بسازد. والدین یک کاردستی مثل کتابی در مورد این دوره زندگی کودک خود درست کنند. عکس هایی از او انتخاب کرده آنها را در دفتری چسبانیده و عبارات کوتاه و ساده ای در مورد آنها بنویسند ((نی نی خوابیده، نی نی غذا می خورد، نی نی لبخند می زند، نی نی بزرگ می شود و بزرگ می شود و بزرگ می شود)).

بطور خلاصه برای سن 1 تا 2 سالگی، والدین در جستجوی  این موارد باشند:

• تصاویر حیوانات، یا کودکانی که کارهایی مانند خودش انجام می دهند.

• عبارت آهنگین و ریتم دار

• پرسش هایی که از خواننده پرسیده می شود.

• برای ایجاد تعامل بیشتر کتاب هایی انتخاب شوند که صفحات سه بعدی دارند.

برگرفته از: کتاب ماساژ نوزادان و شیرخواران از انتشارات شرکت پژواک آرمان وب سایت آموزش والدین آتیه