والدین نقشی اساسی در رشد مهارتهای اجتماعی-عاطفی کودکان دارند. حتی در دوران نوزادی، کودکان از واکنشهای شما به نیازهای عاطفیشان الگو میگیرند. این تعاملات اولیه پایهای برای یادگیری همدلی، مدیریت احساسات و برقراری روابط سالم میشود.
کودکان از رفتار شما یاد میگیرند. نشان دادن همدلی، عذرخواهی و مدیریت احساسات در حضور کودک بسیار مؤثر است.
به عنوان اولین معلم کودک خود، واکنشهای عاطفی سالم را مدل کنید.
به احساسات و رفتارهای کودک با دقت پاسخ دهید. این کار اعتماد و امنیت عاطفی ایجاد میکند.
وقتی کودک ناراحت است، با پرسشهایی مانند "دلت میخواد اول مسواک بزنی یا حمام بری؟" به او کمک کنید احساساتش را مدیریت کند.
از سؤالات باز مانند "به نظرت چه کار میتوانیم بکنیم؟" استفاده کنید.
با استفاده از داستانها، موقعیتهای اجتماعی مختلف و احساسات افراد را بررسی کنید.
بازیهایی که نوبتگیری، اشتراکگذاری و پذیرش برد و باخت را آموزش میدهند انتخاب کنید.
بازیهای گروهی خانوادگی فرصتی عالی برای تمرین این مهارتهاست.
برای کودکان زیر ۱۸ ماه استفاده از صفحهنمایش توصیه نمیشود.
برای کودکان بزرگتر، استفاده از صفحهنمایش را به یک فعالیت اجتماعی تبدیل کنید (مثلاً با پرسش و پاسخ یا بازیهای نوبتی).
کودکان را به امتحان کردن فعالیتهای جدید تشویق کنید تا اعتماد به نفسشان رشد کند.
به آنها کمک کنید بفهمند "چقدر توانایی دارند!"
وقتی کودکتان ناراحت است، از او سوال بپرسید. این سوالات میتوانند درباره دلیل ناراحتی او باشند یا گزینههایی پیشنهاد دهند تا ریشه نارضایتی اش را بفهمید. مثلا بپرسید: "دوست داری اول مسواک بزنی یا حمام بری؟"
در هنگام استفاده از صفحه نمایش (که برای کودکان زیر 18 ماه توصیه نمیشود) کنار کودکتان بنشینید و آن را به یک فعالیت اجتماعی تبدیل کنید. مثلا:
از کودک سوالاتی درباره محتوا بپرسید
بازیهای نوبتی انجام دهید
با هم درباره چیزی که میبینید گفتگو کنید
نکات مهم برای والدین:
این کار به جای مصرف منفعلانه، استفاده فعال از رسانه را آموزش میدهد
فرصتی برای تعامل و یادگیری مشترک ایجاد میکند
به رشد مهارتهای زبانی و اجتماعی کودک کمک میکند
کودکانی که در محیطی امن و حمایتگر این مهارتها را یاد میگیرند:
روابط بهتری با همسالان و بزرگسالان برقرار میکنند
اعتماد به نفس بالاتری دارند
بهتر میتوانند با چالشهای زندگی کنار بیایند
نکته کلیدی: هر تعامل روزمره با کودک شما فرصتی برای آموزش این مهارتهای حیاتی است!
فرم تکامل ASQ-SE (Ages & Stages Questionnaires: Social-Emotional) ابزاری تخصصی برای غربالگری تکامل اجتماعی و عاطفی کودکان زیر 5 سال است. این پرسشنامه به والدین و متخصصان کمک میکند تا وضعیت عاطفی و تعاملات اجتماعی کودک را در سنین مختلف بررسی کنند. با 9 پرسشنامه مجزا، این ابزار رشد کودک را از 2 ماهگی تا 5 سالگی پایش میکند.
فرم تکامل ASQ-SE، همانند پرسشنامه غربالگری تکامل ASQ-3، بهصورت آنلاین در وبسایت نینی تست (ninitest.com) در دسترس است. برای شروع کافی است:
پس از تکمیل سؤالات، نتایج بهصورت آنی محاسبه و تفسیر میشود. این روش سریع، دقیق و بدون نیاز به محاسبات دستی است و به شما کمک میکند تکامل اجتماعی و عاطفی کودکتان را در خانه بررسی کنید.
با نینی تست، غربالگری ASQ-SE را آسان و مطمئن انجام دهید!